به استناد تبصره ۱ ماده ۸ آیین‌­نامه جذب، پذیرش و ساماندهی اساتید حوزه­‌های علمیه  موضوع مصوبه ۹۴۴ شورای عالی حوزه‌­های علمیه و به منظور ضابطه­‌مند نمودن احراز صلاحیت علمی متقاضیان دریافت حکم تدریس دروس فقه و اصول سطوح عالی حوزه‌­های علمیه، «دستورالعمل اجرایی نحوه احراز صلاحیت علمی متقاضیان دریافت حکم تدریس دروس فقه و اصول سطوح عالی حوزه­‌های علمیه» به شرح ذیل تدوین گردید. در این دستورالعمل جهت اختصار به ترتیب به «معاونت آموزش مرکز مدیریت حوزه‌­های علمیه»، «دستورالعمل اجرایی نحوه احراز صلاحیت متقاضیان دریافت حکم تدریس دورس فقه و اصول سطوح عالی حوزه­‌های علمیه» و «متقاضیان دریافت حکم تدریس دروس فقه و اصول سطوح عالی حوزه­‌های علمیه » ، «معاونت آموزش»، «دستورالعمل» و «متقاضیان دریافت حکم تدریس» اطلاق می‌­شود.ماده ۱. منظور از دروس فقه و اصول در این دستورالعمل، دروس ذیل می‌­باشد:۱) فقه: کتاب مکاسب شیخ انصاری ^{رحمت الله علیه}؛۲) اصول: کتاب فرائدالاصول شیخ انصاری و کتاب کفایه الاصول آخوند خراسانی ^{رحمت الله علیهما}.تبصره ۱: کتاب‌هایی که در برنامه ریزی آموزشی، جایگزین کتاب‌های مذکور می­‌شوند مشمول این ماده خواهند بود.تبصره ۲: سایر دروس فقه و اصولی که در سطوح عالی حوزه، سطح سه سفیران هدایت و مراکز تخصصی حوزوی(به استثناء مراکز تخصصی فقهی) ارائه می­شود مشمول این ماده نبوده و صلاحیت علمی متقاضیان دریافت حکم تدریس این دروس، حسب مورد براساس بند الف ماده ۸ و ماده ۱۰مصوبه ۹۴۴ احراز خواهد شد.ماده ۲. اعضای هیئت­‌های احراز صلاحیت متقاضیان دریافت حکم تدریس موضوع بند ب ماده ۸ مصوبه ۹۴۴، باید دارای شرایط ذیل باشند.۱) دارای صلاحیت‌­های عمومی مصرّح در ماده ۵  مصوبه ۹۴۴؛۲) سابقه تحصیل هرکدام از دروس خارج فقه و اصول به مدت ۷ سال با ارائه گواهی معتبر و یا هر طریق دیگری که مورد تأیید معاونت آموزش باشد؛۳) سابقه تدریس موفق دروس سطوح عالی حوزه (مکاسب، رسائل و کفایه) به مدت ۶ سال –که حداقل دو دوره سابقه تدریس کتاب مورد آزمون را داشته باشد-  به تأیید معاونت آموزش؛۴) حداقل سن ۴۰ سال؛۵) توانایی دراختبار متقاضیان تدریس حسب تشخیص معاونت آموزش.تبصره: هیئت احراز صلاحیت متقاضیان دریافت حکم تدریس متشکل از حداقل دو استاد دارای شرایط این ماده خواهد بود.ماده ۳. اساتید واجد شرایط ماده ۲، توسط معاونت آموزش به مدیر حوزه‌­های علمیه جهت تأیید و صدور حکم معرفی می‌­شوند، حکم اساتید مذکور توسط مدیر حوزه‌­های علمیه برای مدت دو سال صادر می­‌گردد.تبصره: در صورت ارزیابی موفق اساتید موضوع این ماده توسط معاونت آموزش، تمدید احکام ایشان توسط مدیر حوزه­‌های علمیه، بلامانع است.ماده۴. استمرار همکاری با اساتیدی که قبل از تصویب این دستورالعمل مشغول به مصاحبه علمی متقاضیان تدریس بوده و فاقد برخی از شرایط مصرح در بندهای ۲، ۳، ۴ و ۵ ماده ۲ این دستورالعمل باشند به شرط دارا بودن ۵ سال سابقه اخذ آزمون شفاهی از داوطلبان تدریس در سطوح عالی و ارزیابی موفق با تأیید معاونت آموزش، بلامانع است؛ دارا بودن شرط موضوع بند ۱ ماده ۲ برای همه اساتید الزامی می­‌باشد.ماده ۵. در مرحله اول از متقاضیان حکم تدریس، امتحان کتبی به صورت تشریحی و از کتاب مورد تدریس، اخذ می‌­شود؛ چارچوب سؤالات طراحی شده به شرح ذیل خواهد بود.۱) کلیات، مبانی اساسی و مسائل آن علم در چارچوب مطالب کتاب؛۲) تبیین و توضیحِ بخش‌­های مشکل و مهم کتاب؛۳) ) اعراب گذاری متن.تبصره۱: نمره قبولی در امتحان کتبی ۱۴ از ۲۰ می­‌باشد.تبصره ۲: سوالات امتحان مذکور توسط هیئت‌­های موضوع ماده ۲  این دستور العمل صورت خواهد گرفت.ماده ۶. متقاضیانی که در امتحان کتبی حائز نمره قبولی شده باشند، در «جلسه مصاحبه تدریس» شرکت خواهند نمود. در این جلسه، توانایی‌­های علمی و مهارت‌­های عمومی تدریس مورد ارزیابی قرار می‌­گیرد. ماده ۷. حداقل ۵ روز قبل از «جلسه مصاحبه تدریس» ۱۰ الی ۲۰ صفحه از کتاب مورد آزمون تدریس، مشخص و به داوطلب جهت ایجاد آمادگی لازم اعلام می‌­شود.ماده ۸. اهم شاخص‌­های ارزیابی علمی در «جلسه مصاحبه تدریس» موارد ذیل خواهد بود:

• درست­‌خوانی عبارت؛
• تطبیق مطالب با متن و تبیین مطالب علمی مرتبط با موضوع درس ؛
• تفهیم و انتقال درست و واضح مطالب درس؛
• نظام مندی و پیوستگی منطقی در ارائه مباحث؛
• آشنایی با مباحث و موضوعات کلی کتاب؛
• پاسخ صحیح و منطقی به اشکالات و سؤالات علمی متناسب با متن؛
• احاطه علمی به موضوع و فهم مطالب درس؛
• آشنایی با حواشی و شروح کتاب مورد تدریس در سطح استاد و طلاب؛
• آشنایی با کتب علمی مرتبط با کتاب مورد تدریس.

تبصره۱: نمره قبولی در جلسه مصاحبه تدریس ۱۴ از ۲۰ می‌­باشد؛ که میانگین نمرات اساتید ارزیاب خواهد بود.تبصره ۲: ارزیابی علمی «جلسه مصاحبه تدریس» توسط هیئت‌­های موضوع ماده ۲ این دستورالعمل صورت خواهد گرفت.ماده ۹. در جلسه مصاحبه تدریس همزمان با ارزیابی علمی، مهارت‌­های عمومی تدریسِ متقاضیان دریافت حکم تدریس، توسط یکی از اساتید متخصص مهارت­‌های مذکور مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.تبصره: استاد مهارت­‌های عمومی تدریس باید از دانش آموختگان حوزوی بوده و توسط معاونت آموزش تعیین می­‌گردد.ماده ۱۰. اهم شاخص‌­های ارزیابی احراز مهارت­‌های عمومی تدریس عبارتند از:

• طرح درس؛
• توان دسته­‌بندی و ارائه منطقی مطالب؛
• شرکت دادن طلاب در مباحث درس؛
• توان ارزشیابی طلاب در مباحث ارائه شده؛
• توان مدیریت و اداره مطلوب جلسه درس؛
• ایجاد انگیزه و علاقه درسی در طلاب؛
• رعایت آراستگی و حفظ جایگاه و شئون تدریس.

تبصره: نمره قبولی در ارزیابی مهارت­‌های عمومی تدریس ۱۴ از ۲۰ می­‌باشد.ماده ۱۱. متقاضیانی که در ارزیابی علمی موفق به کسب نمره قبولی بشوند ولی در ارزیابی مهارت­‌های عمومی تدریس نمره قبولی را کسب ننمایند موظف به شرکت در کارگاه‌های مهارت­‌افزایی تدریس که توسط معاونت آموزش برگزار می­‌گردد خواهند بود.ماده۱۲. جلسه مصاحبه تدریس به مدت حداقل ۴۰ دقیقه به صورت جلسه درس با حضور هیئت ارزیاب علمی و استاد ارزیاب مهارت­‌های عمومی تدریس برگزار می­‌گردد.ماده ۱۳. متقاضیان دریافت حکم تدریس که حداقل یک دوره سابقه تدریس دروس مورد آزمون را با تأیید معاونت آموزش داشته باشند، از آزمون کتبی معاف خواهند بود؛ اختبار اینگونه افراد حسب مورد از طریق جلسه مصاحبه تدریس و یا استماع فایل­‌های صوتی و یا صوتی- تصویری تدریس نامبرده صورت خواهد گرفت.ماده ۱۴. معاونت آموزش حسب تشخیص خود می­‌تواند صلاحیت علمی و مهارت­‌های عمومی تدریس متقاضیان دریافت حکم تدریس را که دارای شرایط ذیل باشند، از طریق بررسی فایل­‌های صوتی و یا صوتی- تصویری احراز نماید.

• ارائه گواهی توان تدریس دروس سطوح عالی از طرف دونفر از اساتید سطوح عالی یا خارج حوزه که مورد تأیید معاونت آموزش می‌­باشد؛
• دارا بودن حداقل ۵ سال سابقه تدریس که طی آن، دو دوره دروسی که تقاضای دریافت مجوز تدریس آن را دارند تدریس شده باشد.

ماده ۱۵. فایل­‌های صوتی و یا صوتی تصویری حسب تشخیص معاونت آموزش حداقل باید ۱۰ عدد بوده و از بخشی که معاونت آموزش تعیین می‌­کند باشد.تبصره: فایل­‌ها لزوماً باید مربوط به جلسه تدریس باشد. و لذا تدریس به صورت فردی و بدون حضور طلاب مورد قبول نیست. ماده ۱۶. ارزیابی فایل­‌های صوتی و یا صوتی تصویری توسط هیئت ارزیاب علمی و استاد ارزیاب مهارت‌­های عمومی تدریس براساس  شاخص­‌های ارزیابی علمی و مهارتی مصرح در ماده‌­های ۷ و ۹ صورت خواهد گرفت.ماده۱۷. اساتید شناخته شده و معتبر دروس فقه و اصول که متقاضی حکم تدریس دروس مذکور می­‌باشند، حسب تشخیص معاونت آموزش در صورت دارا بودن شرایط ذیل به هیئت­‌های ۳ نفره موضوع بند ج مصوبه ۹۴۴ معرفی خواهند شد.

• دارا بودن حداقل ۱۵ سال سابقه تدریس موفق که حداقل ۱۰ سال آن دروس فقه و اصول سطوح عالی حوزه‌­های علمیه باشد، به تأیید معاونت آموزش؛
• دارا بودن حداقل ۵۰ سال سن.

ماده ۱۸. هیئت­‌های موضوع بند ج ماده ۸ مصوبه ۹۴۴ چنانچه با بررسی سوابق علمی و آموزشی اساتید موضوع بند مذکور، وی را واجد صلاحیت علمی برای تدریس دروس فقه و اصول سطوح عالی بدانند؛ مراتب را جهت صدور حکم تدریس به مدیر حوزه­‌های علمیه اعلام می­‌نمایند؛ در غیر این صورت احراز صلاحیت اینگونه اساتید براساس بند ب ماده ۸ مصوبه ۹۴۴ صورت خواهد گرفت.ماده ۱۹. منظور از تدریس موفق در این دستورالعمل تدریسی می­‌باشد که براساس شاخص‌­های معاونت آموزش حائز حداقل امتیاز لازم باشد.ماده ۲۰. ضوابط اجرایی مربوط به مواد مختلف این دستورالعمل، غیر از موارد مندرج در این دستورالعمل، توسط معاونت آموزش ، تهیه و به تأیید مدیر حوزه­‌های علمیه خواهد رسید.ماده۲۱. این دستور العمل در ۲۱ ماده و ۱۱ تبصره به تصویب شورای عالی حوزه­‌های علمیه رسید؛ و معاونت آموزش موظف است ظرف مدت سه ماه نسبت به اجرای این دستورالعمل اقدام نماید. 

---

اسناد پشتیبان